Passend, inclusief onderwijs

Op verschillende plaatsen in het land gaan leerlingen met en zonder beperking of ziekte samen naar school. Daarvoor werken scholen in het speciaal en regulier onderwijs samen. Hiermee werken ze aan de ambitie om in 2035 landelijk inclusief onderwijs te realiseren. De Inspectie van het Onderwijs bracht in beeld hoe de samenwerking eruitziet. Ook heeft […]

Documentairemaker Mari Sanders (37) komt met een vijfdelige serie over jongeren met een fysieke beperking die een plek proberen te vinden op de arbeidsmarkt. Dat hebben producent BIND en KRO-NCRV zaterdag bekendgemaakt. De serie ‘Handicapable’ is vanaf 18 mei te zien op 3Lab en NPO Start. Een groep van acht jongeren volgt in de reeks […]

Op 21 mei 2025 vond in de Tweede Kamer een belangrijk debat plaats over de toekomst van passend onderwijs. Eén van de centrale thema’s was de werking, positie en financiering van samenwerkingsverbanden. Vanuit diverse partijen klonk kritiek op het huidige stelsel. Er werd gepleit voor meer uniformiteit en transparantie, zowel in de werkwijze als in […]

Als kinderen met en zonder beperking samen naar school gaan, is dat goed voor hun resultaten én sociale ontwikkeling, zeggen experts. Het kabinet wil daarom in 2035 het inclusief onderwijs hebben ingevoerd. De vraag is hoe reëel die ambitie is. Tv-programma EenVandaag vroeg experts wat nog moet gebeuren om ‘inclusief onderwijs’ succesvol te maken. Onze […]

In 2030 verdwijnt de gesloten jeugdzorg. Die sluiting vraagt iets wezenlijks van ons: de moed en creativiteit om jongeren te ontmoeten waar ze staan. Om ze niet tussen wal en schip te laten vallen. Dan werkt onderwijs niet alleen voor wie meekomt, maar voor iedere jongere. StroomOP Onderwijs is een beweging die streeft naar nul […]

Om te zorgen dat ieder kind zich op een passende en veilige plek kan ontwikkelen, is het soms nodig om onderwijs en zorg flexibeler in te zetten. De pagina Ruimte in Regels van het Steunpunt Passend Onderwijs en de vernieuwde brochure Ruimte in Regels: papieren rompslomp – of kan het anders? van de Inspectie van het Onderwijs brengen de mogelijkheden in kaart.  […]

Samen met ouders, leerlingen, onderwijsprofessionals en  samenwerkingsverbanden passend onderwijs heeft het ministerie van OCW de digitale overzichtsplaat  Jouw weg in passend onderwijs ontwikkeld. Op deze plaat vinden ouders en leerlingen antwoorden op hun vragen over passend onderwijs. Ook is een brochure beschikbaar over Veilig Thuis-meldingen die te maken hebben met passend onderwijs. De overzichtsplaat en de […]

Ieder kind verdient het om goed mee te kunnen doen en daarin ondersteund te worden als dat nodig is. Staatssecretaris Paul Op 21 mei 2025 vond in de Tweede Kamer een belangrijk debat plaats over de toekomst van passend onderwijs. Het kabinet zet in op verbetering van passend onderwijs, de beweging naar inclusief onderwijs en […]

In een brief aan de Tweede Kamer spreken Sectorraad GO en de PO-Raad samen hun steun uit voor de ambitie om zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij onderwijs te bieden. Tegelijkertijd signaleren we dat het huidige stelsel van passend onderwijs door de constante groei van cluster 3 en 4 ernstig onder druk staat. Om tot inclusiever onderwijs te komen […]

INNOVO strijdt voor passend onderwijs in Parkstad Het aantal leerlingen in cluster 3 en 4 van het speciaal onderwijs (SO) stijgt de laatste jaren flink. Tegelijkertijd groeien de financiën die hiervoor nodig zijn niet mee. Hierdoor is er te weinig geld voor extra ondersteuning in het reguliere onderwijs. Zo ook bij INNOVO, een koepelorganisatie van […]

In het regulier basisonderwijs wordt de OPP-trap gebruikt om de ontwikkeling van de leerling visueel weer te geven en hierover in gesprek te gaan. De ZML- leerlingen vormen slechts een kleine groep en worden in deze trap derhalve weergegeven als een smalle, vlakke stroom. Dit doet onvoldoende recht aan de groei die deze leerlingen doormaken. […]

De vaste Kamercommissie OCW vergadert, in ieder geval eenmaal per jaar, over de voortgang van passend en inclusief onderwijs. Op 21 mei is het weer zover. Voor ons zijn vooral de ideeënvorming over de bekostiging van passend onderwijs en de insteek van Zorg in Onderwijs de belangrijkste onderwerpen. Over de bekostiging hebben we samen met […]

Deze week veel informatie over passend en inclusief onderwijs, in de opmaat naar het Debat over de voortgang van passend en inclusief onderwijs in de Kamercommissie van 21 mei. Hieronder een overzicht van de verschillende stukken die de afgelopen tijd naar de Kamer zijn gestuurd.

Van 4-11 oktober 2025 staat een vervolgreis ‘Naar een inclusiever onderwijs’ gepland, opnieuw naar IJsland. Het programma van de reis vertoont veel overeenkomsten met de reizen die in 2023 en 2024 plaats vonden. Het is niet onze eerste reis naar dat land, en we hebben er inmiddels een goed netwerk opgebouwd. De reis zal wederom […]

Sinds 2018 voert Movisie, in samenwerking met de VNG, een flitspeiling uit onder gemeenten over de uitvoering van het VN-verdrag Handicap. Centrale onderwerpen waren: hoe ver zijn gemeenten met de uitvoering, welke onderwerpen krijgen de aandacht, wat zijn knelpunten en aan welke ondersteuning is behoefte. In de flitspeilingen van 2018 tot en met 2023 was […]

De idealen van inclusief onderwijs zijn helder: elk kind een thuisnabije plek in de klas, waar het zich gezien en ondersteund voelt. Maar achter deze mooie ambitie gaat een complexe realiteit schuil. Terwijl het aantal leerlingen in het speciaal basisonderwijs licht daalt, groeien de aantallen in het speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs juist gestaag. […]

Bouwstenen om met leerlingen in gesprek te gaan over inclusief onderwijs op jouw school of binnen het samenwerkingsverband In januari 2025 organiseerde het ministerie van OCW een jongerenbijeenkomst over inclusief onderwijs. Leerlingen uit het hele land – uit zowel het regulier als het gespecialiseerd onderwijs – kwamen twee dagen samen om na te denken en […]

Een mooie mijlpaal: op 17 april zijn de herziene kerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde en de herziene functionele kerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde gepubliceerd. Na een aanvullende opdracht vanuit de politiek zijn de kerndoelen meer in samenhang gebracht. Staatsecretaris Mariëlle Paul stuurde vandaag een brief aan de Tweede Kamer waarin zij de Kamer […]

Schoolbezoek aan Biezonderwijs in Tilburg Alain van de Haar gaat regelmatig op bezoek bij een van onze leden. Onlangs was hij in Tilburg bij twee locaties van Biezonderwijs. Lees hieronder zijn verslag. “Op schoolbezoek in de stad waar ik zelf mijn lesbevoegdheid heb gehaald. En dan bij de kennismaking erachter komen dat twee van je […]

Inclusief onderwijs is een veelbesproken onderwerp. Er is genoeg inspiratie, maar de vraag blijft: wat betekent dit concreet voor jouw school? Wat vinden we goed onderwijs en hoe past inclusie daarin? En wat kun jij daarin morgen anders doen?  De masterclass wordt begeleid door Bert Wienen en Willeke Doornbos. Samen met hen kijken we met […]

Villa VdB besteedde vorige week op Radio 1 aandacht aan 10 jaar passend onderwijs. Ook de huisvesting van het gespecialiseerd onderwijs houdt ons bezig. Maar liefst die artikelen hierover. Verder berichten uit Den Haag en Amsterdam.

Dien je aanvraag in voor 1 mei De beleidsregel Experiment Inclusieve Leeromgeving maakt het mogelijk om intensieve samenwerking tussen reguliere en gespecialiseerde scholen en instellingen aan te gaan en past daarmee in een bredere ontwikkeling richting inclusief onderwijs. Met deze regeling kunnen scholen voor regulier en gespecialiseerd onderwijs intensiever samenwerken en zo een start maken […]

Jaarlijks wordt de regeling test- en screeningsinstrumenten opgesteld, waarin de toetsen staan die gebruikt kunnen worden voor de indicatiestelling in het komende schooljaar voor leerwegondersteunend onderwijs en praktijkonderwijs. Op 1 oktober 2024 is de indicatiestelling voor het schooljaar 2025-2026 gepubliceerd. Onverhoopt heeft een aantal toetsaanbieders de nieuwe goedkeuring voor de toetsen niet tijdig doorgegeven. Daarom zijn […]

Stichting Uit met Autisme organiseert in 2025 voor het eerst de Uit met Autisme Awards. De awards zullen elke twee jaar uitgereikt worden in verschillende categorieën en heeft als doel de toegankelijkheid te vergroten voor mensen met autisme. Door middel van de Uit met Autisme Awards wil de organisatie locaties stimuleren om de toegankelijkheid te […]

De Twentse Belofte In Twente is er veel aandacht in het onderwijs (po, vo, mbo) voor aanwezigheid op school. Iedereen doet mee in de meer preventieve aanpak. Binnen het po & vo wordt volgens de visie en aanpak van schoolaanwezigheid gewerkt. De Twentse so scholen hebben deze aanpak ook ingevoerd op hun eigen locaties. Het […]

MEE day is een kennisfestival over meedoen met een beperking. Het festival is een initiatief van MEE Samen om kennis te delen, bij te praten en te ontmoeten. Een informatieve en inspirerende bijeenkomst in festivalstijl waar iedereen z’n eigen programma samenstelt. Praktisch

Steeds meer basisscholen zien de waarde in van leerlingparticipatie. Zeker in relatie tot de burgerschapsopdracht. De juiste vaardigheden en houding helpen bij het creëren van ruimte voor leerlingen om te participeren. Maar hoe dit concreet vorm te geven is vaak nog een uitdaging. Tijd om hiermee aan de slag te gaan tijdens een inspirerend webinar […]

Leerlingen met een licht verstandelijke beperking (LVB) worden vaak overschat. Deze jongeren kunnen verbaal sterk zijn en een ‘streetwise’ indruk maken. Maar omdat ze over minder lerend vermogen dan gemiddeld beschikken, is de kans op mislukking groot. Onderwijs- en andere professionals denken vaak dat de jongerewel kán, maar niet wíl. Het is echter andersom: iemand […]

Exhem organiseert in oktober 2025 een studiereis naar New York en Connecticut die volledig in het teken staat van het onderwijs aan begaafde en dubbel-bijzondere leerlingen. De reis wordt georganiseerd in samenwerking met Joseph Renzulli en Sally Reis, de grondleggers van het hedendaagse begaafdheidsonderwijs, en biedt waardevolle inzichten en inspiratie voor professionals die zich willen […]

Regelmatig bezoekt Alain van de Haar scholen in Nederland. Afgelopen week was hij te gast in Zuid-Limburg. Op bezoek bij INNOVO in Heerlen, regio Parkstad. Een regio die al sinds het sluiten van de mijnen, economisch achterblijft bij de rest van Nederland. Met daarmee een eigen problematiek waarvoor landelijk weinig aandacht is en nog minder […]

Het platform Naar Inclusiever Onderwijs nodigt je van harte uit om onze eerste lustrumconferentie bij te wonen op woensdag 4 juni in het Spant! in Bussum. Deze dag over inclusief onderwijs is interessant voor iedereen. Of je al een eind op weg bent met inclusief onderwijs, de eerste stappen zet of je nog oriënteert op […]

De Onderwijsraad is gestart met de voorbereiding voor zijn werkprogramma 2026-2027. Aan welke onderwerpen en vraagstukken in het onderwijs zou de Onderwijsraad in de komende periode aandacht moeten besteden? Betrokkenen uit het onderwijsveld worden uitgenodigd mee te denken. De Onderwijsraad is de onafhankelijke adviesraad voor regering en parlement. De raad kijkt naar onderwijsbeleid en wetgeving […]

De Gelijke Kansen Alliantie heeft de taak op zich genomen om de Familieschool ontwikkeling breed bekend te maken en beleidsmakers, bestuurders en schooldirecteuren voor deze aanpak te enthousiasmeren. Met de verhalen in het magazine Samen groeien in de familieschool willen GKA en ASKO laten zien hoe het concept van de Familiescholen de brede ontwikkeling van […]

In de Week van Inclusief Onderwijs van 10 – 14 maart wordt in het hele land door scholen en samenwerkingsverbanden aandacht gevraagd voor het belang van inclusieve scholen. Dit zijn scholen waarin alle leerlingen welkom zijn, samen op school leren, opgroeien en genieten van goed onderwijs. De organisatie is in handen van het platform Naar […]

De overheid stelt een subsidieregeling beschikbaar van ondersteuning van thuiszitters. Met de subsidie kunnen samenwerkingsverbanden in het primair en het voortgezet onderwijs hun ondersteuningsaanbod uitbreiden voor leerlingen die thuiszitter zijn of dat dreigen te worden. Aanvragen van de subsidie kan t/m 1 april aanstaande. Thuiszitters zijn leerlingen van 5 tot 18 jaar die, of; In […]

Ben jij een leerkracht, intern begeleider of schoolleider? Jouw expertise is van onmisbare waarde om de kennis van het Nederlands Jeugdinstituut nog beter af te stemmen op de praktijk in scholen. Daarom zoeken we professionals die hun praktijkkennis en ervaring willen inzetten om af en toe een tekst te lezen en van feedback te voorzien. […]

Met de nieuwe landkaart, ouderenjeugdsteunpuntenopdekaart.nl, weet iedere ouder en leerling binnen twee klikken waar hun ouder- en jeugdsteunpunt te vinden is. Ondersteuningsplein OJS heeft de landkaart in samenwerking met het Ministerie van OCW en Stichting Onderwijsconsulenten ontwikkeld. Steun rondom passend onderwijs toegankelijker Uit evaluaties blijkt dat veel ouders moeite hebben om hun weg te vinden […]

Schoolorganisaties moeten uiterlijk 3 maart 2025 hun jaarlijkse leerlinggegevens aanleveren bij DUO. Op de ‘prikdatum’ 3 maart stelt DUO de 1 februari-telling vast. De gegevens van teldatum 1 februari 2025 zijn bepalend is voor de bekostiging voor volgend kalenderjaar, 2026.  Let op: voor regio midden en regio zuid ligt de uiterste datum in de voorjaarsvakantie!  […]

Staatssecretaris Paul heeft besloten om de subsidieregeling voor de onderwijscoalities voort te zetten. De nieuwe subsidieregeling loopt tot en met het schooljaar 2027-2028. Hiermee kunnen onderwijspartijen in de regio gezamenlijk verder invulling geven aan het zorgen dat het onderwijs de beweging maakt die aansluit bij de ambitie om de gesloten jeugdzorg in 2025 kleinschalig en […]

Wil je weten hoe jouw gemeente werkt aan inclusie, check de Lokale Inclusie Agenda. De interactieve geografische kaart maakt zichtbaar welke gemeente een Lokale Inclusie Agenda heeft (groen gekleurd), welke gemeente deze in ontwikkeling heeft (oranje gekleurd) en waar een Lokale Inclusie Agenda nog ontbreekt (grijs gekleurd). Deze kaart is ingevuld op basis van informatie […]

Tijdens het Nederlands Congres Schoolaanwezigheid, op 25 en 26 september in Ermelo, worden volop inzichten, handvatten en praktijkvoorbeelden rondom schoolaanwezigheid gedeeld en uitgewisseld. Ook jij kunt een bijdrage leveren! Wil je zelf een sessie verzorgen? Dien dan vóór 1 maart jouw voorstel in. Elke leerling verdient een positieve, waardevolle onderwijservaring. Schoolaanwezigheid is daarvoor een basis. […]

Het kabinet heeft vlak voor het reces een brief naar de Tweede Kamer gestuurd over de Voortgang wetsvoorstel waarborgen thuisonderwijs. “Ieder kind in Nederland heeft recht op goed onderwijs. Dit geldt ook voor kinderen die op grond van richtingsbezwaren zijn vrijgesteld van de leerplicht. Het aantal kinderen met een vrijstelling op grond van richtingsbezwaren neemt […]

Welke onderwijskundige en pedagogische keuzes rond diversiteit en inclusie kun je tegenkomen als schoolleider? En hoe ga je daarmee om binnen je onderwijs, in de coaching van je collega’s en in je schoolomgeving? In deze actieve masterclass nemen onderzoekers en docenten Sofie Sergeant en Hanne Touw je mee in de zoektocht naar antwoorden op deze […]

In 2025 treedt de Wet ‘Versterking positie ouders en leerlingen in passend onderwijs’ in werking. Met deze wet moeten scholen het volledige ondersteuningsaanbod opnemen in de schoolgids en moeten zij leerlingen hoorrecht geven over hun ontwikkelperspectief (OPP) en over het ondersteuningsaanbod. Ook zijn alle samenwerkingsverbanden vanaf 1 januari 2025 verplicht een ouder- en jeugdsteunpunt te […]

Voor samenwerkingsverbanden is nu subsidie beschikbaar om scholen te ondersteunen bij het bieden en organiseren van goed onderwijs en ondersteuning aan deze jeugdigen.

Ook dit schooljaar veranderen weer verschillende wetten en regels voor het primair en gespecialiseerd onderwijs.

Het onderzoek gaat over manieren om de sturing op onderwijskwaliteit en kansengelijkheid te verbeteren.

Meerdere brieven zijn aangeboden aan de minister.

Visie op inclusief onderwijs en de eerste stappen hoe er mee aan de slag wordt gegaan.

Binnen passend onderwijs krijgen alle leerlingen onderwijs dat past bij hun kwaliteiten en hun mogelijkheden.

Werken in een lerende aanpak samen aan een inhoudelijk programma waarbij het opbouwen en delen van kennis over werkzame elementen centraal staat.

Deze Canon bestaat uit 30 vensters die bij elkaar de geschiedenis van het speciaal onderwijs in Nederland in beeld brengen.

Om inspiratie op te doen voor pilots én om partners te ontmoeten, nodigt de Coalitie voor Technologie en Inclusie je van harte uit om deel te nemen aan de online challenge TECH for INCLUSION 2021.

Leerlingen krijgen onvoldoende kans op onderwijs dat recht doet aan hun capaciteiten en ontwikkeling. de Onderwijsraad adviseert : Later selecteren, beter differentiëren:

Een dekkend aanbod aan scholen waarin regulier en speciaal onderwijs samenkomen in een geïntegreerde voorziening waarin leerlingen met en zonder extra ondersteuningsbehoefte zo veel als mogelijk samen naar school gaan.